Πηγή: Υπουργείο Υγείας
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ – ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ - ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Η διαχρονική παρακολούθηση του νοσήματος στην Ελλάδα δείχνει ότι η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης συνήθως αρχίζει να αυξάνει κατά τον Ιανουάριο, ενώ κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο – Μάρτιο. Συγκεκριμένα κατά την περσινή περίοδο γρίπης το επιδημικό κύμα ξεκίνησε την εβδομάδα 51/2014 (15-21/12/2014) και κορυφώθηκε το Μάρτιο του 2015 όπου άρχισε να παρουσιάζει προοδευτική πτώση μέχρι την εβδομάδα 20/2015 (12-18/5/2015 όποτε έφθασε στα «εκτός εποχής γρίπης» επίπεδα.
Ωστόσο, κάθε επιδημική έξαρση της γρίπης εισβάλει ταχύτατα, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολος ο προσδιορισμός του χρόνου αλλά και του τόπου εκδήλωσής της, ενώ συχνά προκαλεί την αποδιοργάνωση της επαγγελματικής και της κοινωνικής ζωής, την υπέρμετρη αύξηση της κατανάλωσης φαρμάκων και όχι σπάνια, την αύξηση της θνητότητας. Οι τοπικοί εποχιακοί παράγοντες που ευνοούν τον ταχύτατο τρόπο μετάδοσης του ιού της γρίπης μέσω σταγονιδίων καθιστούν αναποτελεσματική την πρόληψη μόνο με τους κλασσικούς τρόπους (π.χ. αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους, απομόνωση πασχόντων, μέτρα ατομικής υγιεινής κλπ.).
Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν εφαρμοσθεί σωστά και έγκαιρα, καλύπτει σε ποσοστό 80% περίπου και προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης και συμβάλλει στη μείωση απουσιασμού των εργαζομένων και απώλεια εργατοωρών.
Όπως κάθε χρόνο, επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται σε διαφορετικούς υπο-ορότυπους, έτσι και για την περίοδο 2015 - 2016 η σύνθεση του αντιγριπικού εμβολίου περιέχει τα εγκεκριμένα στελέχη του ιού, σύμφωνα με τη γνωμάτευση του Ελληνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) ο οποίος λαμβάνει υπόψη τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (European Medicines Agency) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Επισημαίνεται ότι είναι δυνατό να συνταγογραφείται οποιοδήποτε αντιγριπικό εμβόλιο του οποίου η σύνθεση περιέχει τα εγκεκριμένα στελέχη (που διαθέτουν άδεια κυκλοφορίας) από τον Ελληνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) για τη φετινή περίοδο.
Το αντιγριπικό εμβόλιο έχει βραχεία ημερομηνία λήξης. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνεται ορθός προγραμματισμός των αναγκαίων ποσοτήτων εμβολίου, ώστε να αποφεύγεται η σπατάλη. Επίσης, ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται στις συνθήκες μεταφοράς, αποθήκευσης, φύλαξης και διάθεσης του εμβολίου (εξασφάλιση «ψυχρής αλυσίδας»).
Επισημαίνεται ότι μέσω των συστημάτων φαρμακοεπαγρύπνισης που λειτουργούν διεθνώς, δεν έχουν καταγραφεί σοβαρές συστηματικές παρενέργειες του αντιγριπικού εμβολίου.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΕΜΒΟΛΙΟΥ
Στα παιδιά χορηγείται μέχρι την ηλικία των 3 ετών η μισή δόση εμβολίου ενηλίκων. Μετά την ηλικία αυτή συνιστάται η χορήγηση αντιγριπικών εμβολίων ενηλίκου.
Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης.
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός απευθύνεται σε όλα τα άτομα από την ηλικία > 6 μηνών εφόσον το επιθυμούν.
Γ. ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ -ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ
Eίναι ιδιαιτέρως σημαντικό ο αντιγριπικός εμβολιασμός να εφαρμόζεται σε άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις καλούμενες ομάδες υψηλού κινδύνου.
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου είναι οι εξής:
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
2. Παιδιά και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:
3. Νευρομυϊκά νοσήματα
4. Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας κύησης.
5. Λεχωίδες
6. Θηλάζουσες
7. Άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος(BMI) >40 kg/m2
8. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα) για τον πιθανό ο κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη
9. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά <6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη.
10. Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές γυμνασίων-λυκείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.)
11. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι).
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το Ν. 4270/28-6-2014 (αρ. 182,) στους δικαιούχους συνταγογράφησης εμβολίων συμπεριλαμβάνονται και οι ασφαλισμένοι που έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα και δεν δικαιούνται υπηρεσιών φαρμακευτικής περίθαλψης από οποιοδήποτε φορέα κοινωνικής ασφάλισης, ενώ με την σχετ. 3 Κοινή Υπουργική Απόφαση διευκρινίζονται οι κατηγορίες δικαιούχων και οι όροι και οι προϋποθέσεις πρόσβασης τους στο σύστημα φαρμακευτικής περίθαλψης.
Επίσης εξακολουθούν να ισχύουν οι διαδικασίες χορήγησης των εμβολίων για τις κατηγορίες δικαιούχων βιβλιαρίων ανασφαλίστων όπως αυτές ορίζονται στην σχετική (4) Κοινή Υπουργική Απόφαση.
Η Εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας